Erdwurmboerdery – ook genoem wurmkomposboerdery – is ‘n opwindende en soms lonende praktyk wat op ‘n eenvoudige manier waardevolle erdwurmkompos (ook genoem vermikompos) kan produseer. Dit is ‘n benadering wat nie net voordelig is vir tuiniers en boere nie, maar ook vir die omgewing. In hierdie artikel sal ons die praktyk, waarde en maklikheid van erdwurmboerdery bespreek vanuit die oogpunt van entoesiasme, terwyl ons ook die mees prominente teenargumente aanspreek.
Erdwurmboerdery behels die gebruik van spesifieke rooi erdwurms (Eisenia fetida) om organiese materiaal af te breek en dit in voedsame kompos om te skakel. Hierdie proses, wat “vermicomposting” genoem word, is ‘n natuurlike manier om die afbreekbare bestanddele van huishoudelike afval, tuinafval en selfs plaasafval om te skakel na ‘n ryk, donker vermikompos wat plantegroei bevorder.
Een van die voordele van erdwurmboerdery is die betekenisvolle impak wat dit op afvalvermindering kan hê. Volgens statistiek produseer Suid-Afrikaanse huishoudings en besighede jaarliks miljoene tonne afval, waarvan ‘n groot deel organies is. Deur hierdie afvalmateriaal vir erdwurmboerdery te gebruik, verminder ons die afval wat in stortingsterreine beland en help ons om waardevolle hulpbronne te bewaar. Veral in Bloemfontein met sy beperkte vullisterreinspasie, is dit krities.
Vanuit ‘n boerderysperspektief bied erdwurmboerdery ook ‘n uitstekende bron van voedsame kompos wat die gesondheid en vrugbaarheid van die plaasgrond verbeter. Die ryk voedingswaarde van die vermikompos bevorder die groei van plante en verhoog hul weerstand teen siektes en plae. Dit kan lei tot ‘n toename in oesopbrengs en ‘n beter algehele boerderyervaring.
Teenargumente teen erdwurmboerdery sluit dikwels die persepsie in dat dit ‘n moeilike en ingewikkelde praktyk is. Dit is egter ‘n misverstand. Erdwurmboerdery kan relatief maklik wees en vereis slegs ‘n paar basiese beginsels om suksesvol te wees. Erdwurms is veerkragtige organismes en gedy goed in ‘n toestand wat hul natuurlike omgewing naboots. Met ‘n bietjie kennis en toewyding kan enige boer sy eie erdwurmboerdery op sy plaas begin.
‘n Ander teenargument is die vrees vir reuk en besmetting. Dit kan egter beheer word deur ‘n paar eenvoudige riglyne te volg. Die sleutel is om die korrekte verhoudings tussen organiese materiaal (stikstofryke materiaal), karton (koolstof), vog en lug te handhaaf. Deur te verseker dat die erdwurms genoeg ventilasie en nie te veel vog kry nie, kan ongewenste reuk en besmetting voorkom word.
Erdwurmboerdery is ‘n waardevolle praktyk wat voordelig is vir individue, gemeenskappe en die omgewing. Dit bied ‘n uitstekende manier om afval te verminder, grondvrugbaarheid te verbeter en ‘n duursame boerderyervaring te bevorder. Met ‘n paar basiese riglyne en ‘n bietjie geduld kan enige boer dit geniet en voordeel trek uit die wonderlike wêreld van erdwurmboerdery, self in ‘n stadshuis.
Councillor Tjaart van der Walt 